Vandaag ontbijt ik met Spaanse Chorizo van Albert Heijn.
Ik heb uitgeslapen en we zijn een beetje laat. Onderweg in de auto hoor ik over een akkefietje tussen Google en de Koreaanse overheid. Google schijnt ooit foto’s te hebben gepubliceerd van geheime militaire bases en toen heeft de Koreaanse overheid ingegrepen. Nu werkt Google Maps niet meer in Korea, dus gebruikt niemand het. Voor hun navigatie gebruiken de Koreanen liever Kakao Maps of Naver. Ironisch is, dat de telefoons en tablets van Samsung, die hier zo populair zijn, allemaal Androids zijn en dus heeft iedere Koreaan evengoed een Google Account om zijn/haar toestel te kunnen gebruiken.
Onderweg zie ik een auto met daarop een sticker van de Koreaanse president Park, die staat afgebeeld als een marionet. Daarnaast staat in grote letters te lezen dat ze moet aftreden. In mijn hoofd bedenk ik hoe een Rutte-exemplaar eruit zou komen te zien.
We eten heerlijke Mandu tijdens de lunch en daarna gaan we naar het conflictgebied in het centrum van Seoul. Er zijn twee grote demonstraties op handen. De ene demonstratie is georganiseerd door o.a. de Labour Party en richt zich op het aftreden van de huidige vrouwelijke president Park. Zij komt de laatste tijd steeds vaker in het nieuws vanwege nieuwe schandalen rondom het lekker van vertrouwelijke informatie of de smeergeldaffaire met Samsung. Het voelt ongeveer zoals de op handen zijnde impeachment van Trump, alleen loopt het proces in Korea al langer. De aanwezigen bij deze demonstratie zijn voornamelijk jonge mensen.
Drie straten verder demonstreren voornamelijk oude mensen tegen de impeachment en voor het aanblijven van president Park. Deze oude mensen worden aangevoerd met bussen van Kras. Ik hoor dat ze geld krijgen van de Koreaanse overheid voor hun aanwezigheid. Het heeft iets raars om deze twee groepen met tegenovergestelde belangen te zien demonstreren. De demonstraties verkopen vreedzaam. Er zijn duizenden politiemensen op de been, maar er is geen agressieve of dreigende sfeer. Wel jammer dat we onderweg nog een verdwaald spandoek tegenkomen met daarop de tekst “Homo’s zijn niet anders, maar ze zijn fout en daarom gaan ze naar de hel“. U bent gewaarschuwd!
Daarna drinken we Dutch Coffee met Delicious Stroopwafels From Holland en trekken we Seoul in.
We eten, eten en eten. Onze avond eindigt in een restaurant, dat bekend staat om beroemde Koreanen, die hier ’s nachts een hapje komen eten. Het was een lange interessante en koude dag!
We landen om 08:00 op Incheon, dus de dag begint hier net. Sergey haalt me op van het vliegveld. Het weer is prachtig! De zon schijnt en het is net iets frisser dan in Nederland. Lunch: Sireigi Bulgogi. Da’s Bulgogi, gegaard in bouillon in plaats van barbecue. Ik vecht tegen de slaap en wil onder geen beding overdag slapen, want dan slaap ik vannacht niet. Dat lukt gedeeltelijk.
Daarna gaan we naar Electro Mart – een soort Man Cave met elektronica, outdoorspullen, robots, drones: helemaal goed!
’s Avonds dineren we bij een Tonkatsu-restaurant, Japanse curry. Het lijkt verdacht veel op Duitse schnitzel, alleen met rijst in plaats van Kartoffel. Over de saus hebben we vooraf wat discussie. Ik mag kiezen hoe pittig ik de saus wil op een schaal van 1-10. Ik begin de onderhandelingen met de serveerster op 8, maar eindig uiteindelijk op een matige 6 en dan mag ik nog blij zijn, zegt ze! Zes is echt een lachertje, dus de volgende keer als ik hier terugkom, kies ik zeker een 6,1! Watjes.
Thuis aangekomen werk ik mijn onderzoek naar internetcensuur in Korea verder uit. Als experiment kijk ik of het lukt om een film te downloaden met Popcorn Time over een VPN-tunnel. Dat gaat gelukkig goed.
Morgen gaan we demonstreren voor het aftreden van de Koreaanse president! Er zijn meer landen waar dat geen kwaad zou kunnen. Slaap lekker!
Het is zover! Mijn wekker gaat om 03:30. De ene helft van mijn koffer is gereserveerd voor levensmiddelen – de andere helft voor mijn eigen bagage.
Op het laatste moment besluit ik mijn bergschoenen en truien thuis te laten. Ik ga Korea onveilig maken met één paar Van Bommels en wat overhemden. Het vriest licht in Seoul, maar ik gok het erop. Nog snel doe ik wat hardloopshirts met korte mouwen in mijn koffer en vertrek ik naar Schiphol.
Mijn vlucht gaat om 06:55. Er is weinig tijd. Ik laat de Privium ClubLounge links liggen en ga meteen door naar de gate. Ik was benieuwd of de oogscan van Privium zou haperen omdat ik een nieuw paspoort heb en dat niet heb aangemeld bij de marechaussee van het Privium Service Centre.
Als ik mijn Privium-kaart in de lezer steek, floept het poortje open en sta ik binnen. Helemaal geen oogscan! Ik ga natuurlijk maar naar Parijs, dus wat zou het.
In de vertrekhal zie ik hetzelfde als bij mijn vorige reis naar Korea. De Koreanen kleden zich in sombere kleuren. Zwart, grijs, donkerblauw. Er is veel joggingkleding. Het lijkt wel of ze het zelf niet zien of er niet om geven. Ik ben de enige aan boord met een frivool gekleurd overhemd en niemand aan boord heeft zulke mooie feestschoenen als mijn Van Bommels! Volgens mij ligt er nog een enorme groeimarkt voor Floris in Korea.
De reis naar Parijs verloopt soepel. Voor de verandering zit ik tussen twee mensen in. Best leuk, maar ik ga er geen gewoonte van maken.
Op Paris Charles de Gaulle maak ik een korte stop. We landen om 08:00 en vertrekken pas om 13:00. Dat lijkt meer tijd dan het is, want ik moet natuurlijk nog wel van Terminal 2F naar 2E. In de shuttle zie ik iemand een andere simkaart in zijn telefoon stoppen. Ik grap dat je ook voor ieder land een andere telefoon kunt nemen en laat mijn telefoonstapel zien. Dat heeft hij nog nooit gezien! Verbaasd telt hij de telefoons en vraagt of ik ze wel uit elkaar kan houden. De volgende geijkte vraag “heb je een aparte telefoon voor ieder bedrijf/vrouw/minnares” slaan we over. Hij herkent de Apple Watch Series 2 Nike+ Edition om mijn pols en vraagt of ik er blij mee ben.
Vlak voor mijn M-gate is een oesterbar, die ik een beetje wantrouw. Oesters op een vliegveld? Het is natuurlijk wel Frankrijk. Na een kort praatje besluit ik het erop te wagen. Werkelijk fantastische oesters! Doen, mensen!
We vertrekken op tijd uit Parijs. De purser heeft nog nooit een boarding pass op een Apple Watch gezien, zegt hij.
Het vliegtuig is gevuld met vrijwel uitsluitend Koreanen. Als ik aan boord ga, voelt het alsof ik met bekenden op pad ben, maar dat is natuurlijk onzin. Een soort lagereschoolreüniegevoel, alleen ken ik niemand. We lijken alleen uiterlijk op elkaar. Niemand weet dat ik een spion ben – dat ik 41 jaar geleden naar Schagen ben gestuurd om te infiltreren 🙂
Het tweede deel van de reis zit ik keurig netjes aan het gangpad, naast een Koreaanse dame, die geweldig Frans spreekt! “Zelf geleerd op Youtube”, zegt ze. “Ik vind de Franse u i t s p r a a k (la prononciation) zo mooi!”. Ik knik. We zijn het eens. Haar Franse uitspraak is beter dan haar Engels. Dat heb ik nog nooit meegemaakt! De Koreaanse stewardessen spreken ook vloeiend Frans. Korea verandert.
Reistip: Probeer eens een veganistische maaltijd aan boord. Je bestelt hem gratis voorafgaand aan je vlucht. Die worden met iets meer zorg samengesteld en je krijgt hem eerder dan de rest. Heerlijk!
Wie het heeft over Korea, heeft het over kimchi. Kimchi is gefermenteerde kool. Jjigae is Koreaans voor stoofpot.
Kimchi jjigae is een soort van dikke pittige soep. Als je hem goed bereidt, neemt de eerste hap je mee op reis naar Korea!
Tijdens een recentelijk bezoek heeft mijn vriend Sergey uitgelegd hoe je deze heerlijke traditionele Koreaanse lekkernij zelf thuis kunt maken. Net als voor alle goede recepten geldt: gebruik wat je kunt en verzin er naar smaak en hartelust dingen bij. Dit recept is voor mijzelf als geheugensteuntje en deel ik met jou ter inspiratie.
Koreaans eten wordt ook in het westen steeds populairder. Het meisje van de slagerij kende kimchi jjigae uit een van de TV-programma’s van Anthony Bourdain. Ik heb haar natuurlijk een portie gegeven!
Net als erwtensoep maak ik kimchi jjigae graag in het groot. Als hij klaar is, neem ik een lekkere kom en vries ik de rest in voor later. Het kan waarschijnlijk ook in kleinere hoeveelheden worden gemaakt.
Belangrijke ingrediënten zijn de kimchi en speklapjes. Bezuinig hier niet op, want het verschil is duidelijk te proeven!
Kimchi
Beperk je voor de kimchi jjigae tot kimchi van kool. Er bestaan vele soorten kimchi (waaronder horse raddish), maar die zijn ongeschikt voor jjigae.
Het lekkerst vind ik de verse kimchi van hele Chinese kool. Als je even googelt op Whole Cabbage Kimchi, dan heb je snel een beeld. Dit is een mooie afbeelding:
Deze kimchi koop je in Korea op iedere hoek van de straat. Als je bezoek krijgt uit Korea, vraag ze dan deze verse kimchi voor je mee te nemen. Knip de kimchi met een schaar in hapklare stukjes. Twee à drie centimeter is prima.
Amazing Oriental heeft ook een webshop, maar daar kun je de Chongga helaas (nog) niet kopen. http://www.orientalwebshop.nl
Verse kimchi (door oma gemaakt) is het lekkerst. De zakken van Chongga zijn iets minder, maar prima bruikbaar voor jjigae. Probeer potjes en blikken te vermijden. Improviseer waar nodig.
Het beste kun je wat oudere, meer gefermenteerde kimchi gebruiken. Na een paar weken gaat de zak bol staan en dan is de kimchi in perfecte staat voor de jjigae. Heb je dringend behoefte aan kimchi jjigae, wacht dan niet langer en gebruik de kimchi die je hebt!
Speklapjes
Vlees van de slager is natuurlijk lekkerder dan uit de supermarkt. Zoek voor de kimchi jjigae goed vlees. Goede (ongemarineerde) speklapjes heb je al vanaf EUR 0,90 per 100 gram. Als je geen goede slager in de buurt hebt, of je hebt geen zin om de deur uit te gaan, kijk dan eens op https://www.okvlees.nl
Daar kun je prachtig vlees kopen, dat diepgevroren en in droogijs wordt aangeleverd.
Koreaanse rode peperpoeder
Aanvankelijk had ik van mijn toko chillipoeder, maar dat vond Sergey maar niets. Hij vond het naar oude sokken ruiken en het had niet de goede kleur. Gelukkig heeft Amazing Oriental grote zakken met prachtig rood gekleurde Koreaanse rode peperpoeder. http://www.amazon.com/Wang-Korean-Pepper-Powder-Pounds/dp/B007UCD954
Als je niets hebt wat er op lijkt, kun je improviseren met chillivlokken of toch de oude sokken van de toko 😉
Tahoe/tofu
Er kan tofu in de kimchi jjigae. Dat komt eigenlijk van vroeger, toen vlees heel schaars en duur was. Dan voegde men tofu toe voor de eiwitten. Nu hoeft dat eigenlijk niet meer, maar mag natuurlijk nog steeds. Die tofu snijd je dan in lekker dikke plakken van een centimeter en kook je op het laatst mee met de jjigae. Ik moet nog experimenteren met het invriezen van jjigae en tofu. Er schijnt in de diepvriezer iets te gebeuren met de structuur van de tofu.
Rijst
De Koreanen eten de kimchi jjigae met rijst, die altijd los wordt geserveerd. Met je lepel schep je een hap rijst op en met je volle lepel rijst schep je een hap kimchi jjigae op. Zo eet je het samen. Koreanen eten soep met hun eigen lepel gezamenlijk uit één grote kom voor de hele tafel.
Zorg voor goede rijst. Vermijd Lassie of Uncle Ben. Amazing Oriental heeft goede rijst in grote (20 kg) en kleinere zakken (10 kg, 5 kg, 2 kg) voor de rijsttwijfelaar. Voor een grote zak (20 kg) goede rijst betaal je ongeveer EUR 20 à EUR 30. Kleinere hoeveelheden rijst (bijvoorbeeld bij Albert Heijn) kosten minder, maar zijn in verhouding veel duurder! Bewaar je rijst in een speciale rijstdispenser op wieltjes (dus van de grond).
Ingrediënten (voor een flinke hoeveelheid kimchi jjigae)
1 kg kimchi
0,5 prei
0,25 streng knoflook (paar teentjes)
1 grote ui grof gesneden
Zwarte peper uit de molen
Sesamolie (in het donker bewaren, anders vervliegt de sesamsmaak/-geur)
Vissaus
Sojasaus (geen zoete of zoute ketjap, maar lichtzoute Kikkoman)
1 ansjovisfilet in kleine stukjes gehakt
Voor de marinade
1 grote diepvrieszak (met rits – dan kun je er later nog iets bij doen)
1 scheut suiker
1 kg speklapjes, in hapklare stukken (twee à drie centimeter)
1 theelepel fijngehakte gemberwortel
1 grote theelepel gochujang (gefermenteerde rodepeperpasta) https://nl.wikipedia.org/wiki/Gochujang
1 grote theelepel doenjang (gefermenteerde sojapasta) https://nl.wikipedia.org/wiki/Doenjang
1 scheut Koreaanse rode peperpoeder
1 borrelglaasje sterke drank. Sake of Koreaanse Soju is prima
0,25 streng fijngehakte knoflook (paar teentjes)
Voorbereiding
Snijd de speklapjes en doe ze in de diepvrieszak samen met de ingrediënten voor de marinade. Ik marineer altijd in plastic, zodat je het vlees goed kunt rondbewegen door de zak. Op die manier komt de marinade overal, behalve aan je handen! Marineer de speklapjes een halfuur tot een uur buiten de koelkast. Knijp af en toe even in de zak en/of draai hem om.
Was de rijst. Koreanen wassen de rijst vijf keer. De eerste twee keer giet je het witte rijstwater af en pas bij de derde keer vang je het witte water op en houd je het apart voor straks door de soep. Het rijstzetmeel bindt de jjigae. Zelf gebruik ik een Koreaanse rijstkoker met hogedrukventiel. Heb je die niet, kook de rijst dan gewoon in een pan.
Giet de kimchi af en vang het vocht op. Het vocht gaat straks samen met het rijstwater door de soep. Spoel de zak van de kimchi uit met water en vang ook dat op. Zorg dat de kimchi zo droog mogelijk is.
Was de prei goed. Snijd de lelijke onder- en bovenkant eraf en snijd de nieuwe onder- en bovenkant in schuine stukjes van een centimeter.
Bereiding
Doe een beetje sesamolie met de zwarte peper uit de molen in een grote soeppan op hoog vuur.
Laat de gemarineerde speklapjes uit de marinadezak de hete pan in sissen. Schep goed om.
Als de speklapjes halfgaar zijn, voeg dan de ui toe en draai het vuur lager.
Voeg de kimchi (zonder het vocht) toe. Blijf goed omscheppen.
Draai na een paar minuten het vuur weer wat hoger en voeg het vocht van de kimchi en het rijstwater toe.
Zorg dat je soep niet de dik en niet te dun is. Voeg gaandeweg water toe indien nodig.
Voeg de fijngehakte knoflook toe.
Voeg de fijngehakte ansjovisfilet toe.
Doe het deksel op de pan.
Breng de soep aan de kook en draai daarna het vuur lager.
Voeg naar smaak sojasaus en vissaus toe.
Voeg de prei toe.
Houd de soep nog een halfuur warm en proef. Voeg naar smaak ingrediënten toe.
Je huis ruikt heerlijk en de buren komen polshoogte nemen.
De echte die-hard neemt nu alvast een goede kop kimchi jjigae met een lekkere kom rijst. Hmmm! Neem er nog maar eentje – er is genoeg!
Draai het vuur uit en laat de kimchi jjigae nog een nacht staan voor extra smaakdiepte. Daarna is-ie klaar voor de diepvries!
Diepvriesbakjes
IKEA heeft prachtige 365+ diepvriesbakjes waarin je een eenpersoonsportie kimchi jjigae kunt diepvriezen. Er zit een magnetronventiel op, dat je met je duim kunt openklikken voordat je je jjigae opwarmt in de magnetron. Als het ventiel begint te sissen, is je kimchi jjigae klaar! Het bakje kan daarna in de vaatwasser. http://www.ikea.com/nl/nl/catalog/products/90066713/
Gebruik een apart bakje voor je rijst en laat alles goed afkoelen voordat je de bakjes in je diepvriezer zet. Anders komt de temperatuur boven de -19 en gaat je vriezer piepen.
